محمود اعتمادزاده به آذین

محمود اعتمادزاده به آذین

اشعار 1366


چو تو خورشید دیداری کجا بود
چو تو خورشید دیداری کجا بود
دلاویزِ دل آزاری کجا بود
بدین خوبی که هستی ای دریغا
چو تو بیگانه خو یاری کجا بود

تیر 1366
--------

فریاد ملال
روزم سر رسید امشب اما نمیرسد                                   خشک است رود من که به دریا نمی رسد
در آستانۀ شب هجرت درنگ خواست                              روز دراز من که به فردا نمی رسد
زین روزگار خیره کشم تاب تن نماند                               صبح رهایی از چه خدایا نمی رسد
سخت است سخت پیری و زندان اگر چه خود                   آسیب از آن به جان شکیبا نمی رسد
جز حسرتم نبود به بازار زندگی                                    آری تهی ست دست و به کاما نمی رسد
دل در تنور سینه به سوز است و در گداز                         دودیم از آن به روزن لبها نمی رسد
راز جهان به ساده دلی خواستم گشود                              زین حیله کس به حل معما نمی رسد
دل جوش می نزد زمعانی ولی چه سود                           لنگ است پای گفت و به معنا نمی رسد

خرداد 1366
-------------
زخم سر نوشت
ساغر گل پر می و من مست بی پروا                          
گرم بازی در دلم خاری خلید ازممکن غیرت
از شکاف زخم  خون جوشید و می جوشد
سرخ چون خورشید سر بر کرده در طوفان
نک منم  من رانده و تنها
می روم دیری ست
دست بر دل نه پشیمان نه سر افرازان
در هراسِ خلوتِ این دشتِ بی فریاد
می روم
تا کجا از پا در آیم
تا کدامین گرگ
بر دَرَد نا گشته سرد این پیکرم بی کین
تا که خاکم را کجا تا دور دستِ زادگاهِ مهر
همچو پیغامی بَرَد با خود کدامین باد. -
آذر 1366
----------
زندان
دیوارها همه چشم اند
هر خشت
دستی ست جامه کن
گر آفتاب پردۀ نور زلال خویش
بر من نگسترد
وای از برهنگی    وای از برهنگی. -    
دی 1366
---------
تو
ای مرا آتش دل
ای مرا جوشش جان
من تو را جویان چون تشنه و آب
تو گریزان از من
چون سپیده که گریزد از شب

ای امید ای خورشید
چه مرا در حسرت می داری
من تو را آینه ام
رو به هر سو که کنی
همچنان در دل خواهم افروخت. -
دی 1366
-----------
دورخیز
پاییز در بهار
و آوازِ برگریز
و آن میوه های سرخ که جالیزبان مرگ
آرَد کنار جاده به دیدار رهگذر

اینک
روز گسستگی
روز شتاب و دلهره
روز هنر نمایی پاها

اندر هراس آتش و خونی که شهر را
در خود فروگرفت
کس را درنگ نیست
تا بنگرد که کشته کدام است و زنده کیست

زین باد آتشین که بناگاه بروزید
اشک شکوفه خشک شد در نیست بر زمین
بانگ پرنده ها
بر شاخه های ترد گره بست در گلو

دیگر بهار نیست
دیگر بنفشه بر گذر جویبار نیست
گل نیست خار نیست

شور و نوای بلبل در مرغزار نیست
اما نه   باغ هست
افسون ابر و باران بر دشت و راغ هست
برجاست آفتاب
زنده ست باغبان که مرگش فراغ هست. -
دی 1366
----------
تمثیل
به شیری در قفس گفتند روزی                      چه پیمایی به گز ازاین یک وجب جا
یقین می دان که پیش از پنج و شش گام             بنا شد خود به پهنا و درازا
در این بیهوده راهِ رفت و بر گشت                  چه خاموشی   بر آر از سینه آوا
چرا باید چو تو گردنفرازی                           کَمَت از گربه گیرد هرکس اینحا
دریغ از توست ماندن رام در بند                     که دیده شیر در زندان شکیبا
سر افرازی چون تو آزاد باید                         که آزادی تو را شاید    همانا
تو را جا بیشه های آفتابی ست                       شکارت آهوان دشت و صحرا
بدین سر پنجه و این یال و کوپال                    چه ماندی   بر شکن این میله ها را
ولی افسوس   کار کردنی نیست                     که فولاد است    این نه چوب افرا
بیا تا چاره ای دیگر بجوییم                          که بر جوینده گردد چاره پیدا
تو را تدبیر دمسازی و نرمی ست                   گشاده رویی و گفت فریبا
به پیش زورِ برتر سر فرود آرد                     کمی چاپلوسی    کار فرما
چو گربه یک زمان نرم استخوان باش              زلای میله ها آسان برون آ
چو بشنید این سخن در خشم شد شیر                بناگه نعره ای زد تندر آسا
مرا – گفتا – خدا شیر آفریده ست                   بدین بنواختم آن ذات یکتا
چو اویم بر فرازا جای فر مود                       گرایش زی نشینم خود مبادا
چه باید نرمی ام از گربه آموخت                    که سختی در سرشتم کرد دانا
مباد از من که سر پیچم ز بندش                     چو فرمان زاوست  از جانم پذیرا

1367/11/1

 این تمثیل را در سال 1363 بمناسبتی در بازداشتگاه وحدت سروده بودم، ولی در نقل و انتقالات زندان مانند دیگر شعر ها و نوشته ها و یاد داشت ها و نوشته هایم ضبط کرده بودند و تنها دو بیت اول و یکی دو بیت دیگر ازآن به یادم مانده بود. این روز ها باز به مناسبتی نشستم و از نو ساختم . –

م . ا . به آذین 1367/11/1

معراج خاک
در بسته بود و باز شد  آن تند خو دمساز شد                     بگذشت از بیگانگی با آشنا همراز شد
در روشنای آسمان   خورشیدِ دیگر شد عیان                     مژده جهان خاک را روزی دو گان آغاز شد
دریای دل طوفنده شد کوهِ تن از جا کنده شد                      جان بر دمید از خاره ام تا پرده دار راز شد
تا در سخن آمد دلم  اندیشه لب بست از سخن                     خاموشم و خاموشی ام گنگ بلند آواز شد
سنگین و رنگین بوده ام  با زیب و آذین بوده ام                  گشتم برهنه زآن همه وین سان نیازم ناز شد
از نیک و بد نگذشته ام  در بیخودی خود گشته ام               بیکس می بینم زان که جان با آنچه هست انباز شد
من کیستم من نیستم  در زیستی شد نیستم                         در حیرتم از خویشتن چون جغد من شهباز شد
از خوش من و پرواز من  فرخنده سوز و ساز من              سازم به آنگ است اگر در گوشتان نا ساز شد

1367/3/16
-----------

No comments:

Post a Comment